Chór Jutrzenka z Rezekne – Rzeżyca, Łotwa

koris-Baranovicos-e1463174899445Chór rozpoczął szesnasty rok śpiewania. Powstał w 2000 roku w miejscowości Rezekne (Rzeżyca) na Łotwie z inicjatywy prezesa oddziału Rezekne Związku Polaków na Łotwie pana Wacława Kowalewskiego.

Na jubileusz 10.lecia pracy historię powstania żeńskiego chóru „Jutrzenka” pięknie opisała na łamach pisma „Polak na Łotwie” prezes Związku Polaków na Łotwie pani Bernadeta Geikina-Tołstowa. Kolejne pięć lat pracy chóru to kolejne nagrody, festiwale i doskonalenie umiejętności wokalnych. Oddajemy głos pani Geikinie-Tołstowej: „Początkowo w ramach działalności Oddziału po prostu śpiewano polskie piosenki. Ponieważ jednak nie wszyscy znali słowa, z inicjatywy p. Marka Bruzgula – dyrektora redakcji w Rezekne, p. Halina Romanowska odręcznie napisała śpiewnik „Pieśni sercu bliskie”. Tak powstał pierwszy podręcznik polski na Łotwie, wydany po 50 letniej przerwie. Śpiewającym przygrywali p. Ałła Maksimienko i p.Wilhelm Fiskowicz.

Stopniowo zrodziła się potrzeba założenia chóru i p.Wacław Kowalewski postanowił natychmiast działać. Pomagała mu w tym p. Jadwiga Deksne – to ona właśnie jeździła do Wilna po tańszy materiał na stroje. Na dyrygenta chóru zaproszono p. Ałłę Maksimenko, która jest z wykształcenia koncertmistrzem, następnie – p. Irenę Iwanową. Pani Irena ukończyła 5-letnie studia dyrygentów chórów polonijnych w Koszalinie.

Z upływem czasu, zawdzięczając skrupulatnej pracy p. Ireny, chór „Jutrzenka” coraz bardziej doskonalił swoje umiejętności artystyczne, rozwijał się, stał się zespołem o własnych tradycjach. Znaczące miejsce w repertuarze chóru zajmuje muzyka sakralna, utwory polskich autorów, utwory klasyczne, pieśni nowoczesnych kompozytorów i oczywiście polskie piosenki ludowe.

W równej mierze zespól dba o popularyzację łotewskiej muzyki chóralnej, regularnie uczestniczy w przeglądach muzycznych, licznych uroczystościach i akademiach tematycznych. Chór żeński „Jutrzenka” brał udział w XXIV Ogólnopaństwowym Festiwalu Pieśni w Rydze latem 2008 roku, natomiast na początku czerwca b.r. był uczestnikiem Łatgalskiego Festiwalu Pieśni w Daugavpilsie.

Właśnie 8 maja 2010 roku żeński chór „Jutrzenka” uroczyście obchodził 10 rocznicę swojej działalności. Obchody zainaugurowała Msza Św. w Katedrze Serca Jezusowego w Rezekne. Podczas Mszy Św. J.E. biskup Janis Bulis poświęcił sztandar chóru. Następnie wszyscy zaproszeni goście, przedstawiciele Ambasady Polski na Łotwie oraz władze miasta, liczni przyjaciele, sympatycy chóru zgromadzili się na sali Domu Kultury w Rezekne, gdzie odbył się uroczysty koncert.

W okresie 10 lat swojej działalności „Jutrzenka” opanowała szeroki repertuar, śpiewany w języku polskim, łotewskim oraz łacińskim, wyraźnie udoskonaliła swój poziom artystyczny. Pieśni i piosenki w wykonaniu chóru „Jutrzenka” brzmiały na licznych koncertach na Łotwie i poza granicami kraju – w Polsce, Estonii, we Włoszech, w Niemczech, Austrii oraz w Czechach. Dzięki swojej aktywności i niezaprzeczalnym walorom artystycznym chór „Jutrzenka” pozyskał wiele przyjaciół i sympatyków.

Korzystając z okazji pragniemy serdecznie podziękować wszystkim śpiewaczkom chóru za ofiarność, wytrwałość oraz zamiłowanie do piosenki. Również jesteśmy niezmiernie wdzięczni rodzinom śpiewaczek za wyrozumiałość i wsparcie. Pielęgnowanie kultury polskiej na Łotwie jest bowiem niemożliwe bez ofiarności i poświęcenia.

Kiedyś znana łotewska autorka wielu książek Z. Maurinia powiedziała „Dobroć jest wieczna, bo Bóg jest nieśmiertelny i objawia się przez dobre uczynki ludzi”. Przez 10 lat swojej działalności chór spotkał wiele osób, które w różny sposób wspierały i wspierają jego działalność. Pragniemy podziękować Ambasadorowi RP na Łotwie J. M. Nowakowskiemu, posłom na 9. Saeimę Łotwy – S. Śkestersowi, I. Ribakowowi, J. Tutinowi, J. Urbanowiczowi, przewodniczącej Wydziału Kultury w Radzie Miasta Rezekne I. Jaudzemie oraz dyrektorowi Domu Kultury Mniejszości Narodowych w Rezekne S. Semeniakowi. Wyrazy wdzięczności kierujemy również do poszczególnych firm i przedsiębiorców – naszych sponsorów.

Obecnie chór liczy 45 śpiewaczek w różnym wieku. Dyrygentem chóru jest Irena Iwanowa, koncertmistrzem – Natalia Driagunowa”.

Rezekne to ponad trzydziestotysięczne miasto leżące w południowo-wschodniej Łotwie, w krainie zwanej Łatgalią. Polska nazwa miejscowości brzmi Rzeżyca, po łotewsku Rēzekne, w języku niemieckim Rositten, a po rosyjsku Режица.

Rzeżyca powstała jako osada pod nazwą Rositten, na początku XIV wieku, przy twierdzy krzyżackiej. Po sekularyzacji zakonu inflanckiego przypadła Rzeczypospolitej, do której należała później przez ponad 200 lat. Prawa miejskie otrzymała w 1773 roku (w rok po przyłączeniu Łatgalii do Rosji). W 1902 roku w miejscowości urodził się Tadeusz Manteuffel (Tadeusz Manteuffel-Szoege, Taddaeus Julius Joseph von Manteuffel )- polski historyk, mediewista, żołnierz AK, twórca i pierwszy dyrektor m.in. Instytutu Historii PAN, a dwa lata później w 1904 jego brat Leon Manteuffel-Szoege – polski chirurg, twórca polskiej szkoły chirurgii klatki piersiowej i serca i w 1908 roku Edward Antoni Manteuffel-Szoege – polski artysta malarz i grafik zamordowany przez NKWD w Charkowie w 1940 roku.